Przystąpienie do Krajowej Biblioteki Związków Chemicznych

calendar_today17.07.2025

Wydział Chemiczny Politechniki Łódzkiej zawarł umowę z Krajową Biblioteką Związków Chemicznych (KBZCh). Dokument został podpisany przez dziekan prof. Małgorzatę Iwonę Szynkowską-Jóźwik oraz dyrektora ds. naukowych prof. Jarosława Dziadka z Instytutu Biologii Medycznej (IBM) PAN.

KBZCh, utworzona przy tym Instytucie, jest finansowana przez MNiSW jako jedno z przedsięwzięć Polskiej Mapy Drogowej Infrastruktury Badawczej. Biblioteka należy do konsorcjum POL-OPENSCREEN – Polskiej Platformy Infrastruktury Skriningowej dla Chemii Biologicznej, będącego częścią europejskiego konsorcjum EU-OPENSCREEN.

Czym jest ta biblioteka?

Prof. Zbigniew J. Leśnikowski, kierownik KBZCh i koordynator konsorcjum POL-OPENSCREEN, wyjaśnia: „KBZCh to pierwszy w Polsce niekomercyjny bank związków chemicznych, które zostały zsyntetyzowane w krajowych laboratoriach chemicznych na potrzeby różnych projektów badawczych. Zamiast kończyć na półkach, związki te będą dalej wykorzystywane.”

Zdeponowane związki są wstępnie bioprofilowane w KBZCh, czyli badane pod kątem ich podstawowych właściwości fizykochemicznych a następnie udostępniane Użytkownikom do badań przesiewowych i innych badań naukowych. Wyniki badań przesiewowych będą są dostępne dla instytucji naukowych i przemysłu, oczywiście na uzgodnionych zasadach zabezpieczających własność intelektualną.

Dlaczego to jest ważne?

Stworzenie sieci takich akademickich bibliotek umożliwia poszukiwanie nowych aktywności biologicznych związków chemicznych co może być wykorzystane np. w projektowaniu nowych leków przeciwnowotworowych czy w walce z chorobami cywilizacyjnymi. Warto również dodać że KBZCh nie tylko udostępnia utworzoną infrastrukturę badawczą i rosnącą kolekcje związków ale także organizuje sympozja i warsztaty co sprzyja tworzeniu się społeczności chemików, farmakologów i biologów zainteresowanych poszukiwaniem związków bioaktywnych stanowiąc platformę szerokiej współpracy.

KBZCh zawiera unikatowe związki niedostępne w komercyjnych bibliotekach. Prof. Leśnikowski podkreśla: „Związki chemiczne gromadzimy od około 1,5 roku. Obecnie mamy ich nieco ponad 1000, ale kolekcja szybko rośnie dzięki współpracy z polskimi chemikami.”

Umowa z Politechniką Łódzką z pewnością przyczyni się do powiększenia tej kolekcji. Dziekan Wydziału Chemicznego, prof. Małgorzata I. Szynkowska-Jóźwik, docenia znaczenie porozumienia: „Od wielu lat współpracujemy z Instytutem Biologii Medycznej PAN. Nasi naukowcy syntetyzują różne związki, które będą deponowane w KBZCh. To ogromna wartość dodana, ponieważ związki te będą dalej badane pod kątem różnych aktywności biologicznych i dalszego wykorzystania przez podmioty krajowe i zagraniczne.”

Podpisaniu umowy towarzyszyły rozmowy, w których uczestniczyła także prof. Agnieszka B. Olejniczak, kierownik Pracowni Skriningowej IBM PAN oraz prorektor ds. naukowych PŁ prof. Łukasz Albrecht.

dr inż. Ewa Chojnacka
rzeczniczka prasowa Politechniki Łódzkiej

 

Wydział Chemiczny PŁ - KBZCh1